Ladislav Jankovič

Urodził się w 1925 roku w węgierskiej rodzinie we wsi Tomášikovo na południu Słowacji. Jego rodzice byli pracownikami najemnymi zatrudnianymi przez bogatych gospodarzy. Ladislav ukończył osiem klas szkoły podstawowej, z czego cztery lata spędził w szkole węgierskiej, a drugie cztery w szkole słowackiej. Później zaczął pomagać rodzicom w ich małym gospodarstwie. Pod koniec 1944 roku (po przejęciu władzy przez strzałokrzyżowców i proklamowaniu Państwa Węgierskiego, zależnego od III Rzeszy) został jak większość młodych Węgrów wywieziony na roboty do Niemiec. Na początku 1945 roku około stu młodych mężczyzn z Tomášikova wywieziono przez Cheb do obozu przejściowego w bawarskim Schönwaldzie. Przez pewien czas pracowali tam na lokalnym lotnisku, później mieli walczyć w jednostkach armii niemieckiej.

Dlatego też w połowie marca wybrani mężczyźni zostali przeniesieni w okolice Benešova, gdzie mieściła się strefa szkolenia wojsk niemieckich. Zakwaterowani zostali w szkole w Pikovicach. Z powodu szybkiego przesuwania się frontu nigdy jednak nie zostali wysłani do walki. Już 6 maja 1945 roku cały oddział pozostał bez dowódców, a żołnierze stopniowo się rozproszyli. Grupa Węgrów wraz z Ladislavem Jankovičem próbowała wrócić do domów, jednak w Milínie zatrzymali ją żołnierze Armii Czerwonej. Węgrzy zostali internowani w tamtejszym obozie jenieckim.

W połowie czerwca Węgrzy zostali przewiezieni przez Bratysławę do obozu przejściowego w Hoszany w województwie lwowskim (dziś Hradivka), a stamtąd po dwóch tygodniach deportowano ich pociągami towarowymi do ZSRR. Po miesiącu podróży dotarli do Wołgi, gdzie znajdował się obóz w powstającej dopiero wsi Otważnoje (dziś miasto Żiguljowsk). Więźniowie zostali tam przydzieleni do stawiani budynków wiejskich. Ladislav Jankovič miał jako tłumacz nieco więcej swobody niż pozostali więźniowie.

W 1946 roku więźniowie zostali przeniesieni do ogromnego obozu jenieckiego w Kujbyszewie (dziś Samara), gdzie przetrzymywano około pięciu tysięcy jeńców różnych narodowości. Początkowo więźniowie cierpieli z powodu głodu, jednakże w 1947 roku warunki życia uległy tam znacznej poprawie, a jeńcy otrzymywali również niewielką zapłatę. Ladislav Jankovič został tam majstrem grupy murarzy.

W maju 1948 roku obóz został zamknięty, a jego więźniowie wypuszczeni. Podróż Ladislava do domu trwała jednak jeszcze ponad miesiąc. Przez Debreczyn i Budapeszt dotarł w końcu do swojego rodzinnego Tomášikova. Po powrocie do domu najpierw pracował jako robotnik budowlany, następnie jako zootechnik, a pod koniec lat 50. został przewodniczącym lokalnego Komitetu Narodowego w Tomášikovie. W późniejszych latach pracował w kadrach miejscowej spółdzielni rolniczej, a później sprawował w niej także funkcję przewodniczącego. Był członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji.

Historia została opracowana przez pracowników Ústavu pro studium totalitních režimů w ramach projektu Środkowoeuropejska Mapa Gułagu.

 

Wróć do pierwotnej orientacji tabletu lub