Jan Hoppe

Jan Hoppe urodził się 27 grudnia 1902 roku w Skierniewicach. Ukończył szkołę średnią w Warszawie i rozpoczął studia z zakresu nauk politycznych. W czasach licealnych i studenckich był aktywnym harcerzem. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku zgłosił się do Wojska Polskiego jako ochotnik. W przedwojennej Polsce Hoppe mieszkał i pracował w Warszawie. W latach 30. włączył się w działania jednej z grup piłsudczyków. Ściśle współpracował z premierem, a później marszałkiem Sejmu, Walerym Sławkiem. Między 1935 a 2938 rokiem był posłem na Sejm RP. Pod koniec lat 30. Hoppe był krytyczny wobec polityki rządu, prezydenta Ignacego Mościckiego oraz Marszałka Polski, Edwarda Śmigłego-Rydza.

W październiku 1939 roku po upadku kampanii wrześniowej został współzałożycielem konspiracyjnej organizacji „Warszawianka”. Kilka miesięcy później „Warszawianka” została połączona z dwiema innymi organizacjami: „Grunwaldem” oraz „Nową Polską”, tworząc „Unię”. Hoppe został wiceprezesem nowo powstałej organizacji. Gry ma początku 1943 roku „Unia” dołączyła do Stronnictwa Pracy, Hoppe został jego wiceprezesem.

Podczas powstania warszawskiego był redaktorem „Kuriera Stołecznego”. Po upadku powstania opuścił Warszawę i kontynuował działalność w podziemnym Stronnictwie Pracy na przedmieściach stolicy. W marcu 1945 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w Rembertowie. W niedługim czasie został przeniesiony do obozu jenieckiego numer 231 (Ivdel w obwodzie Swierdłowskim). We wrześniu 1946 roku przeniesiono go do obozu numer 523.

Został uwolniony jesienią 1947 roku i na początku listopada powrócił do Warszawy. Wcześniej jego koledzy przez wiele miesięcy starali się mu pomóc, jednak nie mieli żadnych informacji o jego losie. Później dowiedzieli się, że Hoppe został zatrzymany i uwięziony jako Jan Chmielewski – był to jego okupacyjny pseudonim.

Po dwóch latach w sowieckim łagrze podupadł na zdrowiu i nie mógł już wrócić do politycznej aktywności. Pracował jako dziennikarz. Pomimo iż nie był już zaangażowany w działania polityczne kolegów z „Unii” oraz Stronnictwa Pracy, w lutym 1949 roku został aresztowany przez UB. Podczas procesu pokazowego został oskarżony o współpracę z Gestapo i w kwietniu 1951 roku skazany na karę dożywotniego więzienia. Spędził dwa lata w więzieniu we Wronkach, później przeniesiono go więzienia mokotowskiego w Warszawie.

Został zwolniony z więzienia latem 1956 w wyniku trwającej w Polsce odwilży politycznej. Dwa lata później został zrehabilitowany oraz otrzymał w ramach rekompensaty niewielkie mieszkanie w Warszawie. Z powodu złego stanu zdrowia od 1961 roku otrzymywał dożywotnią rentę. Odnowił także kontakty z dawnymi kolegami w Polsce i za granicą, lecz nie był aktywnym członkiem żadnej organizacji. W ciągu ostatnich lat swojego życia zajmował się między innymi pisaniem pamiętników, lecz nigdy nie wspominał w nich czasu spędzonego w sowieckich obozach. Zmarł w 1969 roku.

Historia została opracowana przez pracowników Instytutu Pamieci Narodowej w ramach projektu Środkowoeuropejska Mapa Gułagu.

 

Wróć do pierwotnej orientacji tabletu lub